Энэ зальбаралые Богдо ламын мэгзэмэй уудэнhээ уйлэдэнэ. Мэгзэм нилээд хэдэн хубилбари байха заримынь ганса нюуса дамжалга байдалаар шаби уламжилжа абаха ба нийтэдэ дэлгэруулхэ хорюултай мэгзэмшье бии. Эндэ монгол тумэнэй нийтээр уншажа зальбаржа ерэhэн улалжалалта 5 шатын мэгзэмые оруулаа.

Сэдьхэшэгуй энэрэл хайрын далай Арьяабала

хирэгуй оюун бэлигэй хаан Манчжушри

шолмосай хусэн бухэниие дарагша Очирвани

Саhата мэргэдэй оройн шэмэг Зонхава

Сумадигирдиин улмыдэ зальбарнаб.

Гэгээрэлэй зам мурэй талаhаа тайлбарибал эхинэй шатань энэрэл хайра, еhо сурталые хэлэнэ. Энэ бол бэлиг барамидын hургаалай арга тала ба буянай сугланиие хуряаха зам мур юм. Хоёр дахи шатань унэмлэхэ шанарые нээхэ оюун ухааниие хэлэнэ. Энэ бол бэлиг барамидын hургаалай бэлиг тала ба бэлигэй суглааниие суглуулха зам мур юм.

          Гурбадахи шатань нюуса тарниин йога бисалгалые тэмдэглэнэ. Энэ удхые тодоруулбал, гадна талын хорлогшо ада шудхэрые гадаада шолмос гэдэг. Дотор сэдьхэлэй 84 мянган узэгдэл ба нисваниисые дотор шолмос гэдэг. Кармын нарин, будуун хий эршэмые нюуса шолмос гэдэг гадаада шолмосой хусэ, дотоодо шолмосой хусэндэ харгалзажа уусхэнэ. Дотоодо шолмосой хусэн, нюуса шолмосой хусэндэ харгалзажа уусхэнэ.

          Бэлиг барамидын хулгэн замаар гадаада, дотоодо шолмосой хусые дарабашье нюуса шолмосой хусые даража шадахагуй, тэрэниие ганса нюуса тарнийн йога бисалгалаар дараха ушартай юм. Тиимэ болохоор 3-дахи шатада шолмосой хусэн бухэниие дарагша гэжэ оруулана.

          Иигэжэ бэлиг барамидын зам болон нюуса тарниин бисалгалые бурин тугэс хослулажа, гэгээрэлдэ хурэхэ уе шаталhан зам мурые Богдо лама нээжэ тодоруулhан бэлэй. Энэ удха ушарые  дурдан мэгзэмые уншабал дээрэхи гэгээрэлэй замда орохо ба харгыда ябаха абьяас hууха болоно.

         Изагуурай 3 Этигэл гэгдэдэг энэ 3 бурханиие дурдаhаниинь бурхан бухэнэй хуряангы мун шанар гэжэ багшадаа хандаха этигэл бэшэрэлые тодоруулжа байна. Оороор хэлэбэл бурхадай энэрэл хайрын бэлгэ тэмдэг Жанрайсиг болодог багшамни тиимэ бурханлиг хайрын  барагдашагуй булаг юм. Бурхадай оюун бэлигэй бэлгэ тэмдэгынь Манчьжушри болодог. Багшамни тиимэ бурханлиг агуу ехэ бэлигэй гэрэл гэгээ юм. Бурхадай хусэ шадалай бэлгэ тэмдэгынь Очирвани болодог багшамни тиимэ бурханлиг хусэ шадалай hур hулдэ юм.

           Тиимэ болохоор мэгзэм уншахадаа Жанрайсиг бол багша, багша бол Жанрайсиг гэхэшэлэн нэгэдэмэл удхаарынь бисалгаха ушартай Бурханай алдарые иигэжэ дурдаhанаар улэмжэ ехэ буян хуряадаг. Мэгзэмэй бисалгалынь гуйлта хусэлтын илгамжаhаа  боложо хэды хэдын янза бий.